Crowdfunding wordt serieus genomen

De afgelopen weken was er een hoop commotie over een persbericht van de AFM. De kop was “AFM ziet risico’s voor crowdfunding-investeerders door schaarste projecten en onvoldoende transparantie; voorschriften op punten aangescherpt”.

De AFM beroept zich op een onderzoek gehouden in 2016 onder investeerders van de 6 toonaangevende crowdfundingplatforms in Nederland, waaronder ook Kapitaal Op Maat. Een onderzoek waar wij onze volledige medewerking aan hebben gegeven.

Kort voordat het persbericht vanuit de AFM werd verstuurd ontvingen wij de resultaten van het onderzoek onder de Kapitaal Op Maat-investeerders, dat naar mijn bescheiden mening een aantal goede en relevante conclusies bevat.

Allereerst is mijn conclusie dat crowdfunding, crowdfinancing of crowdlending (hoe je het maar wilt noemen) geen alternatieve financiering (meer) is, maar een volwaardig geaccepteerde wijze van bedrijfsfinanciering. Dat blijkt ook wel uit alle reacties binnen én buiten de branche. Crowdfunding heeft de volle aandacht van de overheid, de wetenschap, het bedrijfsleven en niet in de laatste plaats de investeerders (overwegend particulieren) zelf.

Terug naar het onderzoek. We beginnen met het profiel van de crowdfunding-investeerder. Deze is vergelijkbaar met het profiel van de gemiddelde zelfstandige belegger: deze is vaak ouder, hoger opgeleid en man en heeft doorgaans een hoog inkomen en een groot vermogen. Veel crowdfunding-investeerders (circa 80-90%) beleggen ook. Een kwart van de investeerders is zelfstandig ondernemer. De financiële geletterdheid bij 52% van de investeerders is hoog, 32% midden en 16% laag. Mijn bescheiden conclusie is dat wij hier te maken hebben met een doelgroep die bewust besluiten neemt en zich bewust is van de risico’s. Overigens investeert 53% van de investeerders in crowdfunding vanwege het rendement en 23% gebruikt crowdfunding als extra beleggingscategorie om de risico’s te spreiden. Waarbij 89% verwacht meer rendement te maken dan met sparen.

Een voor de AFM belangrijk punt is het advies om niet meer dan 10% van het vrij beschikbare vermogen te investeren in crowdfunding-projecten. Circa 60% van de respondenten uit het onderzoek negeert dit advies. De reacties die ik van investeerders uit de praktijk ontvang is dat zij zelf graag willen bepalen wat zij met hun vermogen willen doen, “De AFM geeft mij ook geen advies in welke auto ik moet rijden of in welk huis ik moet wonen”. In veruit de meeste gevallen wordt investeren van meer dan 10% van het belegbare vermogen gecombineerd met een goede spreiding over projecten in de portefeuille.

Wat uit het onderzoek naar voren komt is dat spreiding over het aantal projecten en over meerdere platforms toeneemt. Dat is een zeer goede ontwikkeling. 34% van de respondenten heeft een zeer hoge spreiding (46 – 700) van projecten, 23% een hoge spreiding (20-45), 22% een gemiddelde spreiding (6-19), 15% een lage spreiding (2-5) en tot slot heeft 5% van de respondenten in 1 project geïnvesteerd. De crowdfundingbranche is dus gediend met een groot aanbod van projecten. De AFM ziet de schaarste van projecten als een risico. Daar zit een kern van waarheid in, want spreiding is een absolute must bij crowdfunding. Een oplossing daarvoor is voorlichting vanuit de Branchevereniging Crowdfunding. Veel ondernemers hebben wel gehoord van crowdfunding als mogelijkheid voor financiering, maar hoe het echt werkt weet men (nog) niet. Bovendien laat het overgrote deel van het MKB zich adviseren door hun boekhouder, administrateur of accountant.

Transparantie bij crowdfunding is een absolute voorwaarde. Alle leden van de branchevereniging rapporteren op een gelijke wijze over hun resultaten, defaults, etc. In dat kader is het jammer dat niet alle platforms lid zijn van deze vereniging.

Verder was ik zeer verbaasd over het feit dat de voorschriften op 'punten zijn aangescherpt. Of beter gezegd wórden aangescherpt, want officieel heb ik nog niets vernomen.

De voorgenomen nieuwe regel dat een project eerst 48 uur online moet staan voordat er geïnvesteerd kan worden voegt in mijn beleving niets toe. Bij Kapitaal Op Maat staan de projecten gemiddeld 13 dagen open, en als een investeerder zijn investering wil annuleren kan dat te allen tijde binnen de wettelijke bedenktijd van 14 dagen. Wij hebben daar nog nooit een issue over gehad.

De oplossing voor alles is duidelijke wetgeving. Wat mij betreft is deze er liever gisteren dan morgen. In dat kader is de politiek aan zet.

Tot slot mijn aanbeveling voor de AFM: informeer de crowdfundingplatforms op een volwassen wijze en niet via de pers en treed proactief in contact met de Branchevereniging Crowdfunding Nederland. Zij vertegenwoordigt de meerderheid van de toonaangevende platforms in Nederland. Gezamenlijk werken aan een duurzame crowdfunding branche, daar is iedereen bij gebaat.